GIỚI THIỆU CUỐN SÁCH “GIÁO DỤC & KHOA CỬ NHO HỌC TRIỀU NGUYỄN (1802 - 1919)”
10/11/2025
Cỡ chữ: A- A+
In bài viết
Trong xã hội phong kiến Việt Nam, giáo dục và khoa cử Nho học đóng vai trò then chốt trong việc đào tạo và tuyển chọn nhân tài cho bộ máy nhà nước. Đây không chỉ là một thiết chế văn hóa – xã hội, mà còn là một định chế chính trị quan trọng, phản ánh rõ nét bản chất của chế độ quân chủ Nho giáo tại Việt Nam và khu vực Đông Á.
Hệ thống khoa cử được triều Nguyễn tổ chức chặt chẽ nhằm phát hiện, bồi dưỡng những người vừa có học vấn uyên thâm, vừa có phẩm hạnh và lòng trung thành để trở thành rường cột quốc gia. Tư tưởng “Hiền tài là nguyên khí quốc gia” của Danh sĩ Thân Nhân Trung được khắc trên bia Tiến sĩ tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám chính là minh chứng cho tầm nhìn chiến lược của tiền nhân trong việc trọng dụng nhân tài, góp phần duy trì trật tự xã hội và củng cố vương quyền.
Cuốn sách “Giáo dục & khoa cử Nho học triều Nguyễn (1802-1919)” của Tiến sĩ Sử học Huỳnh Công Bá là một công trình nghiên cứu công phu, làm sáng tỏ hoạt động đào tạo và tuyển chọn nhân tài dưới triều Nguyễn. Qua đó, độc giả không chỉ hiểu rõ hơn về vai trò của giáo dục và chính sách dùng người trong lịch sử dựng nước và giữ nước, mà còn rút ra được những bài học kinh nghiệm quý giá cho công tác đào tạo nhân lực trong thời đại ngày nay.
Nội dung sách được chia thành hai phần chính:
I. Phần Nghiên cứu:
■ Chương I. Khái quát về triều Nguyễn và tình hình Giáo dục - Khoa cử ở Việt Nam trước triều Nguyễn.
■ Chương II. Tổ chức và hoạt động dạy học dưới triều Nguyễn.
■ Chương III. Tổ chức và hoạt động khoa cử dưới triều Nguyễn.
■ Chương IV. Hoạt động hỗ trợ giáo dục và bài học kinh nghiệm Giáo dục - Khoa cử triều Nguyễn.
II. Phần Bảng tra:
Cung cấp hệ thống bảng thống kê, tra cứu chi tiết về các khoa thi, nhân vật tiêu biểu, hệ thống trường học, chức danh và niên hiệu liên quan, giúp người đọc dễ dàng đối chiếu, tra cứu tư liệu.
Với độ dày 935 trang, khổ 16x24 cm, do Nhà xuất bản Thuận Hóa (Huế) phát hành năm 2018, cuốn sách là nguồn tư liệu quý cho các nhà nghiên cứu, giảng viên, sinh viên và độc giả quan tâm đến lịch sử giáo dục Việt Nam.
Sách hiện đang được phục vụ tại Phòng Đọc và Phòng Mượn – Trung tâm Văn hóa và Thư viện Hà Nội.
Trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc!