GIỚI THIỆU CUỐN SÁCH “ HÀ NỘI THỜI CẬN ĐẠI - TỪ NHƯỢNG ĐỊA ĐẾN THÀNH PHỐ (1873-1945)”
10/10/2025
Cỡ chữ: A- A+
In bài viết

Trải qua bao thăng trầm lịch sử, Hà Nội - mảnh đất ngàn năm văn hiến - đã có sự chuyển mình mạnh mẽ từ một kinh thành phong kiến để trở thành trung tâm hành chính, chính trị và văn hóa của cả nước. Giai đoạn 1873-1945, dưới tác động của chế độ thực dân, là thời kỳ Hà Nội biến đổi sâu sắc: từ thành trì phong kiến trở thành một “thành phố hiện đại” mang đậm dấu ấn thuộc địa.
Cuốn sách “Hà Nội thời cận đại - Từ nhượng địa đến thành phố (1873-1945)” là kết quả của một quá trình nghiên cứu công phu, dựa trên nguồn tư liệu phong phú và quý giá được khai thác từ Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I. Không chỉ là một công trình sử học, đây còn là lời tri ân thầm lặng của tác giả Đào Thị Diến - một người con sinh ra và lớn lên ở Hà Nội.
Nội dung sách khởi đầu từ hai cuộc tấn công thành Hà Nội của quân Pháp (1873, 1882) và kết thúc bằng sự kiện xây dựng khu học xá Đông Dương năm 1945. Cuốn sách được chia thành hai phần chính:
* Phần I: Gồm 5 bài viết về thời kỳ bi tráng trong lịch sử cận đại Việt Nam (1873- 1897) qua các sự kiện thành Hà Nội bị quân đội thực dân Pháp tấn công, chiếm đóng và phá huỷ.
* Phần II: 35 bài viết về quá trình biến đổi Hà Nội từ khu nhượng địa thành một “thành phố Pháp” (ville française), một “Paris thu nhỏ” (petit Paris) của chính quyền thực dân.
Ngoài ra, sách còn có phần phụ lục với “Bảng tra tên đường, phố, quảng trường, vườn hoa ở Hà Nội trước và sau 1954” và “Lược dẫn tên các nhân vật người Pháp được đặt tên phố, quảng trường, vườn hoa và một số công trình ở Hà Nội trước năm 1954”.
Với nguồn tư liệu phong phú, cuốn sách không chỉ có giá trị lịch sử mà còn chứa đựng những ký ức sâu đậm của tác giả về một Hà Nội với vườn hoa Hàng Đậu, tháp nước cổ kính, tiếng tàu điện leng keng trên phố Quán Thánh hay con đường Phan Đình Phùng in hằn dấu tích lịch sử. Những kỷ niệm ấu thơ ấy đã được bà gửi gắm một cách chân thành vào từng trang sách.
“Hà Nội thời cận đại - Từ nhượng địa đến thành phố (1873-1945)” (dày 524 trang) do Nhà xuất bản Hà Nội phối hợp với Công ty Văn hóa và Truyền thông Nhã Nam phát hành năm 2024. Sách hiện đang được phục vụ tại Phòng Đọc, Phòng Mượn - Trung tâm Văn hóa và Thư viện Hà Nội.
Trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc!